БУГАРСКИ ИСТОРИЧАР СИ ГО ПРИСВОИ СКЕНДЕРБЕГ – ТОЈ Е СЛОВЕН ПОРЕДОК НА БУГАРСКИТЕ МИЈАЦИ

„Новиот султан Мухамед I ја продолжи освојувачката борба на неговите претходници на Балканскиот Полуостров. Турците ја нападнаа Албанија, го освоија нејзиниот јужен дел и таму го наметнаа својот воен феудален систем (спахиите). Султанот Мурад II ја зазеде Централна Албанија и постави турски гарнизони во градови, оставајќи им ги на локалните феудалци нивните имоти под услов да ги исполнуваат должностите на турските вазали (учество во походите на Турците со нивната војска и плаќање на годишен данок).Еден од овие феудалци бил Ѓерг Кастриоти. владетел на планинските предели на Мат и Дебар, по потекло Словен (прадедото на Скендербег се викал Бранила.) Под притисок од Венеција и Турција, тој водел колеблива политика, понекогаш станувајќи сојузник на Венеција во нејзината борба против Турција, а потоа самиот станал вазал на турскиот султан.

Нема доволно историски извори за неговиот живот и дејност. Главен извор е биографијата на Скендербег, напишана на латински од хуманистот, Албанец по потекло Маринус Барлетиус под наслов Historia de vita et gestis Scanderbegi, Epirotarum principis, Roma 1508-1510. Неговите воени походи добиле легендарен карактер во меморијата на албанскиот народ и бугарското население од Шар планина до Охридското езеро. Бугарите-мијаци во Дебарско се гордеат со неговиот херојски подвиг и се сметаат за негови потомци. Тоа од причина што во долгата борба на Скендербег (скоро 24 години) против Турците, учествувало и бугарското население во неговиот феудален домен. Сè уште има свежи сеќавања за овој балкански херој. Фолклорот го инспирирал охридскиот поет Григор Прличев да го пее Скендербег на хомерски начин во неговата песна напишана на литературен грчки јазик „Σκεντέρμπεης“.

И Албанците се гордеат со Георги Кастриоти, го сметаат за свој национален херој. Се верува дека е роден во 1405 година и дека имал 18 години кога татко му го дал како заложник на султанот Мурад II. За своите борбени способности ја добил довербата на турскиот султан. Учествувал во турските походи како генерал и поради својата храброст бил вклучен во турската воена аристократија со чин бег. Во 1438 година, Мурад II го назначил за гувернер (субашија) на утврдениот град Круја (или Кроја), главен град на турскиот санџак „Албанија“, кој ја покривал приближно денешна Централна Албанија, а во 1440 година бил назначен за гувернер (санџак -бег ) од Дебар…

Револуционерниот дух на тамошното население и намалувањето на турските воени сили во Албанија го поттикнале да го слуша гласот на народот и да започне решителна борба против турската доминација. Најпрвин ја зазел важната тврдина Кроја, каде што утрото на 28 ноември 1443 година веќе се веело знамето на феудалното семејство Кастриоти (црн двоглав орел на црвено поле), кое станало државно знаме на независната албанската држава. После тоа заземал и други градови и тврдини, меѓу кои и Светиград (кај неодамнешната турска населба Којаџик) во Дебарско, погранична тврдина. За да создаде обединета албанска држава, Скендербег свикал во градот Алесио (Леш) состанок ( „ковенд“) на другите феудалци во Албанија. Тие склучија воен сојуз, наречен Албанска лига, за заедничка борба против Турците (март 1444). Скендербег бил назначен за врховен командант на здружените воени сили. Оттогаш, тој до крајот на својот живот водеше тврдоглав отпор против Турците, привлекувајќи самопожртвувани борци од Албанија и Дебар, а веројатно и од охридското предградие Дебарца (Долна и Горна). Општо земено, тој имал силна поддршка од албанското и бугарското население на овие простори, за да ги одврати засилените обиди на турските султани Мурад II и неговиот син Мухамед I да ја вратат својата власт во Албанија“.

Извор: Скенирано од оригинална копија

Автор: Академик Иван Јончев Снегаров

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*